دانشمندان می گویند مگس های میوه نر که مگس های ماده به آنها بی توجهی می کنند، به اندازه قابل ملاحظه ای، بیش از مگس هایی که آزادانه جفتگیری می کنند، الکل می خورند.

تحقیقاتی که نتیجه آن در مجله ساینس منتشر شده حاکی از آن است که الکل، مغز مگس میوه را به شکلی تحریک می کند که به رضایت ناشی از کامیابی جنسی شباهت بسیار دارد.

این اثر در نتیجه وجود ماده شیمیایی مغزی به نام نوروپپتید اف (Neuropeoptide F) حاصل می شود که به نظر می رسد تنظیم کننده رفتار مگس میوه است.

مغز انسان نیز ماده شیمیایی مشابهی دارد که ممکن است واکنشی مشابه داشته باشد.

رابطه بین الکل و این ماده شیمیایی که در انسان ها به نام نوروپپتید وای معروف است، پیش از این، در مطالعات درباره موش های الکلی مورد توجه قرار گرفته بود.

به گفته گیل شوهت اوفیر، محقق موسسه پزشکی هوارد هیوز در ویرجینیای آمریکا و نویسنده مقاله تحقیقی در مورد مگس میوه "تحقیق جدید به بررسی رابطه بین سیستم پاداش جویی و رضایت طلبی با تعامل های اجتماعی ارتباط دارد."

دکتر شوهوت اوفیر به بی بی سی گفت: "باور بر این است که سیستم پاداش و رضایت در جانوران به گونه ای تکامل یافته که رفتارهای ضروری برای بقای فرد و گونه جانوری، مانند مصرف غذا و جفتگیری برای تولید مثل را تقویت کند."

به گفته او، مواد روانگردان به نوعی همان تاثیر رضایت آور های طبیعی را بر گیرنده های عصبی دارند و به همین دلیل در این پژوهش، از الکل، به عنوان نمونه ای از یک ماده ای قوی اثرگذار بر سیستم رضایتمندی، استفاده شد. هدف این بود تا به این ترتیب، عمق سازوکار تعامل های اجتماعی رضایت آور در حیوانات معلوم شود.

سیستم کنترل

در این پژوهش، دکتر شوهت اوفیر و همکارانش در آزمایشگاه اولریخ هبرلاین در دانشگاه کالیفرنیا در سان فرانسیسکو، تعدادی مگس میوه با سرنوشت های مختلف را مورد آزمایش قرار دادند.

در یک آزمایش، مگس های نر در جعبه ای با ۵ مگس ماده باکره قرار داده شدند که پذیرای درخواست های جنسی مگس های نر بودند. در جعبه ای دیگر، مگس های نر کنار مگس های ماده ای قرار گرفتند که قبلا جفتگیری کرده بودند و به همین دلیل تلاش های مگس های نر را برای برقراری رابطه جنسی رد می کردند.

در پستانداران، ماده شیمیایی رضایت و پاداش در مغز، نوروپپتید وای نام دارد

غذاهایی که در دسترس مگس های میوه قرارداده شده بود یا غذای ساده بود یا غذاهایی با ۱۵ درصد الکل.

این آزمایش نشان داد که مگس های نر که جفتگیری کرده بودند، از الکل پرهیز می کردند، در حالی که مگس هایی که از نظر جنسی کامیابی نداشتند، به شدت به الکل روآوردند.

محققان در این آزمایش سپس به جست و جوی ماده شیمیایی ای پرداختند که ممکن بود این دو قسمت داستان را به هم ارتباط دهد. و به نوروپپتید اف رسیدند.

آنها دریافتند که مگس های نری که از نظر جنسی طرد شده اند و الکل زیادی می خورند، دارای سطح پایین تری از این ماده شیمیایی هستند و مگس های نر جفتگیری کرده و ارضاشده، سطح بالاتری از آن را دارند.

برای اینکه نشان داده شود که "ان پی اف" واقعا عامل بروز چنین تغییری است و نه صرفا یکی از موادی که در این فرایند حضور دارد، محققان میزان پی اف مغز این مگس ها را دستکاری کردند.

مگس هایی که سطح پایین تری از این ماده را دریافت کردند، شبیه نرهای سرخورده رفتار کردند، و رفتار آنها که سطح بالاتری از این ماده را داشتند، شبیه نرهای جفتگیری کرده بود.

دکتر شوهت اوفیر می گوید: "این آزمایش ما را به این نتیجه می رساند که مغز مگس - و احتمالا سایر حیوانات، و مغز انسان - یک جور سیستم درونی کنترل سطح رضایت دارند و وقتی که سطح رضایت درونی پایین می آید، رفتاری در پی می آورد تا آن را دوباره به حالت قبل برگرداند."

با این پیش فرض که انسان ها هم ماده شیمیایی مغزی مشابهی دارند، تصور اینکه ماده ان پی اف، رفتار انسان را هم به همین ترتیب هدایت کند، تصور وسوسه انگیزی است.

با این حال، در مقاله دیگری در مجله ساینس که در کنار این مقاله منتشر شده است، تروی زارس از دانشگاه میسوری نوشته که "کار سختی است اگر بخواهیم نتایجی را که از رفتار مگس ها به دست می آید، به انسان ها تعمیم ندهیم ولی مشخص است که وجود رابطه میان رفتار مگس با رفتار انسان هنوز اثبات نشده است."

او با این حال، بر احتمال وجود "ارتباط بین تعامل اجتماعی رضایت بخش با تغییر ماندگار در رفتار" تاکید می کند.

دکتر شوهت اوفیر گفته است: "تشخیص اهمیت نظام ان پی اف در این رابطه، برای تصمیم گیری درباره سازوکار مولکولی و ژنتیکی مرتبط با رضایت طلبی، چشم اندازهای مهیجی را فراهم می کند، و به طور بالقوه می تواند بر درک ما از شیوه سازوکار الکل و مواد دیگر تاثیر بگذارد."